Blog Rik Jacobs ‘Gewetensnood’

De mens is slecht. Zeker als het over geld gaat. Zo. Dat is eruit. En ik kan het weten want ik ben de hele dag aan het bedenken hoe iemand een gat kan vinden – of schieten – in een overeenkomst. Zodat-ie, nog met fatsoen ook, de afgesproken regels toch met voeten kan treden. Ik moet zorgen dat mijn cliënt in ieder geval beschermd is tegen dit soort fratsen. En nog steeds zie ik slechteriken wegglibberen van hun verplichtingen. De pitbull in deze doorgaans zeer zachtaardige notaris boort zijn snijtanden zo diep mogelijk in het vlees om de dader hiermee niet zonder kleerscheuren weg te laten komen. Ik haat onrecht!

Maar om dan zo te gaan generaliseren is toch niet nodig, zegt u? Nou, denk daar zelf maar eens goed over na. Volgens mij zijn we, wanneer er keiharde euro’s in het spel zijn, allemaal in potentie slecht. Alleen handelen we er meestal niet naar omdat het ethisch gevoel en de moraliteit groter zijn. En kiezen uiteindelijk verreweg de meeste van ons uiteindelijk het goede boven het kwade.

Er zijn echter ook mensen voor wie hel, geweten of belastinginspecteur geen waarde hebben. Net als de gevolgen van hun acties voor anderen, bijvoorbeeld familie of zakenrelaties. Faillissementsfraude is daar een voorbeeld van. Ik kom het tegen in alle gradaties, variërend van het achteroverdrukken van een kostbaar softwareprogramma tot het compleet overhevelen van het klantenbestand naar een net iets eerder opgerichte nieuwe onderneming. En van daaruit vrolijk verder gaan, zonder de ballast van schulden en personeelsleden. De echte hardliners sluizen de centen weg en zie daar dan als curator nog maar eens de hand op te leggen. Ondanks registers als bijvoorbeeld het UBO lukt het maar moeilijk om de verleiding voor veelplegers en faillissementsfraudeurs weg te nemen. Daarnaast is de vastlegging achteraf iets héél anders dan toetsing vooraf. De mens is slecht en de gelegenheid maakt de dief… De maatschappij bloedt.

Hoe moeten wij onszelf daartegen beschermen? Misschien toch maar terug naar het verleden, waarin de notaris een schakelfunctie in de oprichting van besloten vennootschappen had? Soms was vroeger inderdaad beter…

Hartelijke groet,

Mr. Jacobs VMN
r.jacobs@zaannotarissen.nl